Portefeuillehouder

L. Grijsen

Rapportagedatum

6 oktober 2022

Het project betreft de doorontwikkeling van het concept De Nieuwe Keizer (DNK) en de daarbij behorende organisatie alsmede het gemeentelijke vastgoed. Dit omvat de Schouwburg, het voormalig Filmhuis, de Iris-kantoren en verhuur van het Kunstcircuit’ aan de Keizerstraat. Het projectdoel is te komen tot een toekomstbestendig multifunctioneel cultuur- en zakelijk ontmoetingscentrum. Eén locatie, centraal gelegen in de Kien, tussen station en de binnenstad; geschikt voor cultuur-, educatie, horeca en zakelijke functies. Deze ambitie is op 13 april 2021 gepresenteerd door de directeur a.i. van de Deventer Schouwburg (DS); Gabriel Oostvogel.   

Deze ontwikkeling, passend in de diverse pijlers van het gemeentelijk beleid, vergt diverse inspanningen. Inspanningen op het gebied van interne organisatie; verregaande samenwerking tussen culturele partners, onderwijs en bedrijfsleven, maar ook een forse verbouwing van de technisch sterk geïntegreerde gemeentelijke panden.
Het nieuwe concept; de bijpassende organisatie(vorm) en het aangepaste gebouw moeten voldoen aan de in de Cultuurvisie 2019 omschreven eisen op het gebied van de culturele programmering. Op deze manier blijft de bestaande subsidie ad. 1.8 miljoen per jaar gewaarborgd als inkomstenbron voor de sluitende exploitatie. Anderzijds moet er sprake zijn van een marktconforme huurprijs voor de huur van het te moderniseren en verduurzamen gebouw. Of en hoe het nieuwe concept en de nieuwe organisatie ‘De Nieuwe Keizer’ met een eenmalige extra onrendabele investering in het gebouw op termijn kan voldoen aan deze randvoorwaarden is de centrale vraag in de verkenningsfase.  
Een geactualiseerd en breed gedragen nieuw concept gericht op diverse doelgroepen is hiervoor de eerste stap. De eerste ambities hiertoe zijn door de voormalige directeur a.i. opgeleverd in Q2 2021. In de Verkenningsfase gaat de nieuwe directeur DS / kwartiermaker DNK de verdere uitwerking van het concept, bijbehorende organisatie en een geactualiseerde businesscase uitwerken; gevolgd door de geactualiseerde exploitatie en benodigde aanpassingen aan het gebouw.   

Begin september 2021 heeft het college het voorstel aan de raad aangeboden met als beslispunten:  
- De initiatieffase af te ronden op basis van het informatiedocument
- Het college opdracht te geven de verkenningsfase te starten voor scenario 4: transformatie naar functieverbreding  

Beeldvormende sessie: 6-10-2021
Oordeelsvormende sessie: 27-10-2021
Besluitvorming hamerraad: 17-11-2021

In de Voorjaarsnota 2021 is een de volgende reservering opgenomen:  
2022: €120.000
2023: €3.920.000
2024: €200.000
2025: €100.000

Dit is als volgt tot stand gekomen:  
Op basis van de inzichten in Q2 2021 vraagt realisatie van De Nieuwe Keizer een totale investering van €10,6 miljoen, waarvan €8 miljoen stichtingskosten en €2,6 miljoen inrichting en theatertechniek. Van de investering wordt €4.2 miljoen, in overeenstemming met het initiatiefplan voor De Nieuwe Keizer (april 2021), binnen de bestaande exploitatie van het pand gedekt. Met name door verlenging van de afschrijvingstermijn van het gebouw van 2036 naar 2046 en het verlagen van de rente op bestaande leningen van 4% naar 2,2%. De investering in inrichting en theatertechniek van €2,6 miljoen wordt gedekt binnen de exploitatie van De Nieuwe Keizer. Voor deze investeringen wordt de gemeente verzocht een lening te verstrekken. In de lijn van het collegebesluit van 26-2-2019 (en Raadstafel 10-4-2019) kan in gemeentelijke financiering met een geldlening van de €2,6 miljoen worden voorzien.

Het resterende deel van de investering in de stichtingskosten, namelijk €3,8 miljoen is ongedekt. Hiervoor is een reservering gevraagd bij de VJN 2021. Naast de stichtingskosten is eenmalig €360.000 gevraagd vanuit de algemene middelen voor de projectorganisatie. Daarnaast zijn aanloopkosten en aanloopverliezen op €400.000 geraamd (ook eenmalig uit de algemene middelen te dekken).   

Deze besluitvorming is afgerond op 17-11-2021
- voorbereidingskrediet van €120.000 beschikbaar te stellen voor 2022
- €3,920 miljoen euro te reserveren in 2023, €200.000 en €100.000 (2024-2025)

Het project verkeert in de Verkenningsfase; Binnen de Verkenningsfase onderscheiden we, in overeenstemming met de Evaluatie Leidraad Grote Projecten,  de Definitie en Ontwerpfase (VO en DO).   

Op dit moment zijn de visie, het concept (businesscase) en de geactualiseerde exploitatie afgerond. Het PvE voor het gebouw is in basis gereed en zal na besluitvorming in de VO fase verder worden uitgewerkt. De investeringsraming en de scenario’s voor verduurzaming inclusief raming zijn afgerond. De voorbereidingen voor de besluitvorming afronden Definitiefase DNK zijn in volle gang. 8-11-2022 wordt het B&W besluit verwacht, daarna gaan de stukken naar de Gemeenteraad. Dit is conform planning gemeld in Q2 2022.

Op koers

De algemene uitvoering van het project vindt plaats binnen de gestelde kwalitatieve kaders. Een kwalitatief goed doordacht en breed gedragen cultureel- en zakelijk concept is leidend. Hier worden geen concessies op gedaan. De scope van de transformatie bevat alle 4 de gebouwdelen zoals benoemd in de Initiatieffase.

Op koers

Met de benodigde bijsturing krediet in Q2 zijn de middelen voldoende om de definitiefase af te ronden. Bij een go op de volgende fase worden opnieuw middelen beschikbaar gesteld.  

Nee

Begroot definitiefase €120.000;
Restant start 2022 €105.275;
Realisatie 2022 €144.566;
Prognose uitgaven €75.400;
Benodigde bijsturing krediet Q2 €147.000;
Restant: €32.309.
Deze middelen zijn voldoende om de besluitvorming naar de volgende fase voor te bereiden. Voor de volgende fase zijn bedragen opgenomen in de begroting 2023.  

Prognose uitgaven €150.000;
Benodigde bijsturing budget definitiefase  €153.000,.

Ja

In raadsvoorstel 2022-513 van 8-11-2022 wordt een toelichting gegeven op het benodigde investeringsbedrag.

Ja

In raadsvoorstel 2022-513 van 8-11-2022 wordt een toelichting gegeven op het benodigde exploitatiebedrag.

Op koers

Voor het project is een uitgebreide risicoanalyse uitgevoerd, waarbij aan de hand van (kans x gevolg) de risico’s in kaart zijn gebracht. De risico’s zien toe op de volgende drie hoofdcategorieën:  

• Planvorming
• Exploitatie
• Bouw

De belangrijkste risico’s aan het einde van de definitiefase:  

• Het plan voldoen inhoudelijk aan de gestelde kaders, maar niet aan de financiële kaders; er is sprake van een substantieel hogere investeringsraming; bij een kostprijsdekkende huur op basis van een investering van 32.5 miljoen is een verhoging van de cultuursubsidie noodzakelijk
• Er resteert ook met ‘ambitieus realistische’ zakelijke verhuur en horeca inkomsten een exploitatietekort  
• Dit tekort blijft mogelijk verder oplopen als gevolg van teruglopend theaterbezoek (post corona tekent zich dat inmiddels af)
• Bouwkostenstijgingen –  de raming in deze fase is tot stand gekomen op een basis PvE en op basis van ramingen met kengetallen van Theateradvies, input van team Vastgoed en een toetsende rol van Building Leisure. Verdere verfijning vindt plaats in de volgende fase; dit kan wijzigingen met zich mee brengen. Daarnaast kan verdere vertraging invloed hebben op bouwkostenstijging.
• Bouw-, vastgoed- en energiemarkt blijven onvoorspelbaar
• Er blijft ruimte in het pand om nog breder te programmeren; nog meer gericht op de jongere doelgroep  
• Verdere vertraging en de noodzaak maatregelen te treffen om organisatie en gebouw Deventer Schouwburg draaiende te houden
• Terugbetaling Provinciale subsidie ‘Vitaliteit van Steden’ door vertraging definitieve besluitvorming co-financiering.

Ter beheersing van de risico’s en de gevolgen treft het projectteam de volgende maatregelen:

• Afronden definitiefase en een besluit voorleggen om niet direct op basis van gewijzigde kaders door te gaan, maar de uitkomsten van de definitiefase BWH te betrekken
• Verdergaande samenwerking DNK en BWH onder één dak nader onderzoeken; al vorens een beslissing wordt genomen de vo-fase voort te zetten voor DNK  
• Overleg met de Provincie Q3 inzake uitstel co-financiering en/of co-financiering vanuit andere middelen zoals de begrote miljoenen voor de Nieuwe Markt en/of Investeringsfonds Infrastructuur  

Ja

Start Realisatie fase Q4 2025 – oplevering Q4 2026. Na Definitiefase ‘onder één dak’: + 9 maanden.

Behoeft aandacht

De planning is in Q2 rapportage geactualiseerd, maar in Q3 zien we dat realisatie nog verder vertraagd. Met het toevoegen van Definitiefase ‘onder één dak’ loopt de realisatie en oplevering nog verder vertraging op. De VO fase start dan niet na einde besluitvorming definitie fase DNK, maar 9 maanden later.

Op koers

Bij de uitwerking van het concept DNK door de huidige directeur wordt extra ingezet op breed draagvlak binnen de eigen organisaties en binnen de key partners in de stad en in de Kien. Deze zijn gedefinieerd in een participatie & co-creatietraject betrokken stakeholders dat in de komende twee maanden wordt uitgevoerd. Hiervoor is onder aansturing van de directeur/kwartiermaker Yelow Concepts ingehuurd. Vanuit het programma Cultuur wordt gestuurd op samenwerking tussen de diverse culturele partijen. Vanuit de Kien wordt samenwerking tussen Kien partners en zakelijke partners gestimuleerd.

De beschikking “Vitaliteit van Steden” ad €1.6 miljoen voor fysieke projecten in de Kien’ is ontvangen. Subsidievoorwaarde is dat de €1.6 miljoen uiterlijk 31-12-2024 uitgegeven dient te worden. De eerder geraamde investeringen (€10.6 miljoen, waarvan €3.8 miljoen  onrendabele top en €760.000 projectkosten/aanloopverliezen) dienen als cofinanciering voor deze €1,6 miljoen. Overleg met de provincie is gestart om andere cofinanciering in te mogen zetten.

Portefeuillehouder

I. Duursma-Wigger

Rapportagedatum

3e kwartaal 2022

Op 26 januari 2022 heeft de raad een besluit genomen over de huisvesting Burgerweeshuis op basis van de onderzoeken naar fasering op de alternatieve locaties (4advies) en naar de businesscase/ exploitatie van een toekomstbestendig poppodium (Berenschot). In opdracht van de raad zijn twee scenario’s onderzocht, in samenwerking met Burgerweeshuis: verbouwing van de huidige locatie of vestiging op een alternatieve locatie. Voor het scenario van een alternatieve locatie heeft de raad gevraagd om de mogelijkheden van fasering te onderzoeken en om ter afronding van de initiatieffase één voorkeursscenario voor te leggen. In het raadsvoorstel waarover op 26 januari jl. is besloten is het scenario ‘In één keer over’ naar de Sint Olafstraat 5 als voorkeursscenario voorgelegd.

De raad heeft het college opgedragen het huisvestingsproject Burgerweeshuis aan te merken als groot project zoals bedoeld in de Leidraad Grote Projecten (Voorjaarsnota 2021, motie 10b.1). Conform raadsbesluit en leidraad is het project overgegaan naar de Verkenningsfase met als doel/ projectresultaat najaar 2022 een raadsbesluit over het verfijningsonderzoek naar de voorkeurslocatie (incl. risico’s en beheersmaatregelen, vastgoed investering/ exploitatie en businesscase/ exploitatie BWH).  

Binnen de Verkenningsfase onderscheiden we, conform de Evaluatie Leidraad Grote Projecten, de Definitie-, Ontwerp- (VO en DO) en Voorbereidingsfase. Met dit raadsbesluit wordt de Definitiefase afgerond. Bij een ‘GO’ besluit gaat het project over naar de Ontwerpfase, waarover de raad besluit.

Het raadsbesluit van 26 januari 2022 is gegaan over het voorstel van het college om:

• De initiatieffase af te ronden op basis van het Initiatiefdocument huisvesting Burgerweeshuis
• Het college opdracht te geven de Verkenningsfase te starten voor de Sint Olafstraat 5 op basis van het scenario ‘in een keer over’
• Een aanvullend voorbereidingskrediet van € 150.000 beschikbaar te stellen voor het verfijningsonderzoek en dit te dekken uit de gereserveerde € 4 miljoen voor de huisvesting van het Burgerweeshuis
• Het project te laten vallen onder de Leidraad Grote Projecten

Achtergrond
De aanleiding voor het onderzoek naar een toekomstscenario voor Burgerweeshuis komt voort uit twee invalshoeken: cultuur en vastgoed. Het nadenken over de toekomst van deze culturele instelling is het afgelopen decennium een doorgaand proces geweest. Burgerweeshuis is sinds 1984 als jongerencentrum gevestigd aan de Bagijnenstraat en wordt sinds 1994 gebruikt als toonaangevend poppodium dat jaarlijks circa 70.000 bezoekers trekt. Burgerweeshuis vormt als poppodium  een belangrijke schakel in de keten popmuziek in Landsdeel Oost en is onderdeel van het Convenant van Basis tot Booster. Het gemeentelijk pand (en de huurovereenkomst) is echter niet meegegroeid met de bedrijfssituatie. De programmering en activiteiten die Burgerweeshuis uitvoert zijn niet meer passend in en op de huidige locatie. Dit heeft geleid tot geluidsoverlast en onrust bij omwonenden van Burgerweeshuis. De geluidsoverlast speelt al langer; in 2021 is aan Burgerweeshuis naar aanleiding van geluidsmetingen een last onder dwangsom opgelegd. Hierdoor heeft Burgerweeshuis noodzakelijk de programmering moeten afschalen. Vanwege de coronamaatregelen waren de activiteiten al op een lager pitje en deels geprogrammeerd in Burgerhaven, waar de coronamaatregelen beter konden worden toegepast. Hiervoor loopt een traject buiten de scope van dit project om, al houden beide trajecten elkaar nauw op de hoogte.  

Met dit project beoogt het college een volgende stap te zetten in de realisatie van een toekomstbestendig poppodium in de gemeente Deventer. In het Bestuursakkoord (2018-2022) is hierover het volgende opgenomen:

“Het Burgerweeshuis heeft plannen voor een grote verbouwing. In het najaar verschijnt een verfijningsonderzoek. Daarmee en met de Cultuurvisie, wordt duidelijk wat de behoeften en de mogelijkheden zijn en kunnen we keuzes maken. Zo komt een lang gekoesterde wens om het poppodium goede huisvesting te bieden, die past bij de kwaliteit van de programmering, dichterbij. Daarnaast willen we programmering die aantrekkelijk is voor jongeren en de instellingen worden daartoe uitgedaagd.”

Het nieuwe bestuursakkoord (2022-20226)
In het nieuwe bestuursakkoord is de ambitie voor Burgerweeshuis als volgt verwoord:
“De Nieuwe Keizer (DNK) en het Burgerweeshuis (BWH) geven we een blijvende toekomst in Deventer. Als de benodigde investeringen en exploitatiebijdragen uit de verkenningsfase niet significant afwijken (buiten uitzonderlijke prijsstijgingen) van de inzichten uit de initiatieffase, realiseren we DNK en het BWH. Voor het BWH wordt in de verkenningsfase ook het medegebruik door derden meegenomen als aandachtspunt voor de exploitatie.”
Daarom zullen we deze projecten in de besluitvorming in samenhang met elkaar voorbereiden.

Het traject dat zich richt op de definitiefase is gestart vanaf raadsbesluit d.d. 26 januari 2022. Dit raadsbesluit gaat onder andere over de uitkomst van het verfijningsonderzoek voor Sint Olafstraat 5 (incl. risico’s en beheersmaatregelen, vastgoed investering/ exploitatie en businesscase/ exploitatiebegroting BWH) en het benodigd krediet voor de volgende fase. De definitiefase is in Q3 afgerond en gaat in november ter besluitvorming naar de raad.

Het project dat zich richt op de definitiefase, is in Q1 2022 van start gegaan conform het raadsbesluit van 26 januari 2022 (2021-149). Bij dit besluit is een motie aangenomen, waarin de raad vraagt naar een startsessie om input te kunnen geven op de verkenningsfase. Voor deze startsessie die op 2 maart jl. heeft plaatsgevonden, heeft het college een raadsmededeling en het plan van aanpak voor de definitiefase aan de raad aangeboden. In deze startsessie is een toelichting gegeven op o.a. projectfasering, risico’s en beheersmaatregelen en op het verfijningsonderzoek. De raad heeft haar wensen, ideeën en suggesties meegegeven.  

Bureau 4advies heeft opdracht gekregen om het verfijningsonderzoek uit te voeren. Daarnaast is opdracht gegeven aan externe bureaus voor o.a. de bouwhistorische verkenning, constructief onderzoek, getekend Programma van Eisen (PvE), installatietechniek en akoestisch onderzoek. Het projectteam met vertegenwoordigers vanuit de gemeente, Burgerweeshuis en BRUT heeft deze onderzoeken begeleid.

In het projectteam worden de risico’s van dit project regelmatig gemonitord. Een van de grootste risico’s is het niet kunnen verwerven van het pand Sint Olafstraat 5, waarin Burgerhaven – het pop-up podium van Burgerweeshuis is gevestigd, dat in particulier bezit is. Daarnaast zijn er risico’s verbonden aan de transformatie opgave van het pand (met monumentale waarde) en risico’s gekoppeld aan de ontwikkeling van haveneiland, zoals infrastructuur cq. ontsluiting, parkeren en openbare ruimte, milieuaspecten en wonen (in dit verband de motie van de gemeenteraad over de gemeentelijke ambities t.a.v. wonen).

In Q3 is de definitiefase (deelfase 1 van de Verkenningsfase) voor Burgerweeshuis afgerond. In Q4 volgt besluitvorming in de raad over het verkennen van het samenvoegen van de functies van De Nieuwe Keizer en Burgerweeshuis onder één dak

Op koers

Op koers

Voor dit project is bij raadsbesluit een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van €150.000. Daarvan is tot 1 oktober 2022 €145.417 uitgegeven, waarvan €77.421 aan onderzoeken en €67.996 aan ureninzet. De kosten die we maken o.b.v. het collegebesluit met de huurverlenging van de Sint Olafststraat 5 worden gedekt uit de reeds gereserveerde middelen voor BWH (huurlasten €23.600 in Q3; huurverlenging loopt tot 1 april 2023). Daarnaast wordt het project vanuit programma middelen ondersteund door het expertbureau Building leisure.

Nee

Ja

In raadsvoorstel 2022-815 van 8-11-2022 wordt een toelichting gegeven op het benodigde investeringsbedrag.

Ja

In raadsvoorstel 2022-815 van 8-11-2022 wordt een toelichting gegeven op het benodigde exploitatiebedrag.

Behoeft aandacht

Tijdens de Verkenningsfase van het project huisvesting Burgerweeshuis is geconstateerd dat het project nog heel veel risico's kent die nu niet volledig te overzien of te beheersen zijn, waardoor de kosten van het project kunnen oplopen; deze risico's zijn - naast de vastgoed risico's - gekoppeld aan de ontwikkeling van haveneiland (eigendom/aankoop pand, infrastructuur cq. ontsluiting, parkeren en openbare ruimte, wonen, milieuaspecten). Dit heeft geleid tot de wens om eerst een alternatief te onderzoeken waarin de beide podiumfuncties van Burgerweeshuis en De Nieuwe Keizer op één plek, in één gebouw worden gesitueerd.

Ja

Behoeft aandacht

In Q3 zien we dat realisatie vertraagd. Met het toevoegen van Definitiefase ‘onder één dak’ loopt de realisatie en oplevering mogelijk nog verder vertraging op. Indien gekozen wordt voor het scenario ‘onder één  dak’ start de VO fase niet na einde besluitvorming definitie fase BWH, maar 9 maanden later.

Op koers

De communicatie vanuit het project waarin zowel Burgerweeshuis als de gemeente zijn vertegenwoordigd, hangt nauw samen met de huidige situatie aan de Bagijnenstraat en de relatie met omwonenden.

Dit project hangt nauw samen met 2 andere gemeentelijke trajecten waarover besluitvorming nog moet plaatsvinden, namelijk:  

• Ontwikkelbeeld Bergweide 3-4 en Havenkwartier en de aangenomen motie over wonen: de beide moties (BWH en Havenkwartier) hebben invloed op welke locatie en welke type woningen worden gebouwd op het Haveneiland.
• Ambitiedocument Wonen en Voorzieningen – versterken arbeidsmarkt en verjongen: het belang van voorzieningen voor jongeren, waaronder een toekomstbestendig poppodium in het Havenkwartier, wordt in de routekaart onderschreven. Daarnaast zit er een stevige ambitie op groei en daarmee druk op (nieuwe) woningbouwlocaties.   

Portefeuillehouder

R. de Geest

Rapportagedatum

1 oktober 2022

Het schoolgebouw de Marke Zuid van het Etty Hillesum Lyceum (vmbo)  en de  sporthal Keizerslanden zijn aan vervangende nieuwbouw toe. Op basis van een locatiestudie, die is uitgevoerd door de gemeente Deventer, is besloten dat de vervangende nieuwbouw van beide gebouwen gaat plaatsvinden op de Marke Zuid (zie figuur 1). Voor de school gaat het om het realiseren van onderwijsruimte voor vmbo leerlingen die ook praktijkonderwijs volgen. Voor de sporthal gaat het om het vervangen van de sporthal Keizerslanden.  

In 2017 zijn er moties (2017-1481) door de raad aangenomen die het uitgangspunt vormen voor de duurzaamheidsambities voor beide gebouwen. De raad wil dat bij de investering voor een nieuw duurzaam schoolgebouw en sporthal als uitgangspunt tenminste BREEAM ambitie excellent wordt gehanteerd. De moties moeten echter niet leiden tot een langere doorlooptijd en/of hogere projectkosten. De raad is begin juli 2021 geïnformeerd via een raadsmemo dat de beschikbare budgetten niet toereikend zijn om volledig aan de motie te kunnen voldoen. Op 13 juli 2022 is opnieuw een motie ingediend om dit te onderzoeken.

Op het terrein van de Marke Zuid bevindt zich ook het clubgebouw van de Deventer Scheidsrechtervereniging (DSVeO). Deze vereniging heeft recht van opstal en heeft het clubgebouw in eigendom.  

De locatie de Marke Zuid grenst aan het Ludgeruskwartier/Roelantflatlocatie. Afhankelijk hoe de locatie de Marke Zuid zich gaat ontwikkelen kan hiermee aansluiting gezocht worden.  

Er is een stedenbouwkundige invulling (zie figuur 1). Het ontwerp bestemmingsplan heeft ter inzage gelegen er zijn 11 zienswijzen ingediend en is in juni 2 keer behandeld bij de raadstafel en is op 13 juli vastgesteld door de gemeenteraad.

Na vaststelling heeft het bestemmingsplan 6 weken ter inzage gelegen. Er zijn 2 beroepschriften ingediend. Het bestemmingsplan wordt daarom behandeld bij de Raad van State. De behandeltermijnen bij de Raad van State lopen op tot 12-18 maanden.

De aanbesteding van de sporthal is mislukt. Er is geen partij gevonden die de sporthal voor het plafondbudget kan realiseren. Er wordt nu bekeken op welke wijze hier verder invulling aan gegeven kan worden.

Reeds genomen besluiten:

• Nota 2017-001854: college besluit d.d. 28-11-2017 en besluit raad EHL d.d. 20-12-2017; krediet nieuwbouw.
• Begroting 2018: investering sporthal
• Nota 2018-002036: collegebesluit d.d. 27-11-2018; locatie nieuwbouw EHL en sporthal
• Nota 2019-000577: collegebesluit d.d. 20-03-2019; businesscases EHL en sporthal
• Nota 2019-001172: collegebesluit en raadsmededelingen d.d. 11-06-2019; vervolgstappen n.a.v. wensen en bedenkingen Raad
• Nota 2020-000641: collegebesluit en raadsmededelingen d.d. 26-05-2020; nieuwbouw Etty Hillesum Lyceum en sporthal Keizerslanden (dekkingsvoorstel en ruimtelijke kaders)
• Kaderbrief 2020 en 2021  
• Nota 2021-000381: collegebesluit en raadsmededeling d.d. 6 juli 2021; businesscase sporthal en aangaan intentieovereenkomst
• 13 juli bestemmingsplan vastgesteld.

Waar nog besluit over genomen moet worden:

• Ondertekening samenwerkings- en realisatieovereenkomst EHL / SCC (college).
• Aanbesteding sporthal  

Het project bevindt zich in de verkenningsfase (definitie). Voor zowel de sporthal als de school liggen er businesscases waarin de partijen zich kunnen vinden. De businesscases zijn ter besluitvorming aangeboden aan het college van B&W op 6 juli 2021, de nota is conform aangenomen. De afspraken met Stichting Carmel College om de financiële dekking voor de extra 1.200 m²  BVO rond te krijgen  moeten nog wel conform de uitgangspunten uit de nota worden vast gelegd in een samenwerkings- en realisatieovereenkomst.   

School en bouwhoogte
In de vormgeving van het nieuwe schoolgebouw van het Etty Hillesum Lyceum houden we rekening met het industriële verleden van Deventer. Kenmerkend hiervoor zijn de sheddaken (zaagtanddaken) die op verschillende plekken in het ontwerp terugkomen.
Sheddaken zorgen voor een vriendelijk beeld, minder energieverbruik en optimale gebruiksmogelijkheden. In het ontwerpbestemmingsplan staat de bouwhoogte van maximaal 13 meter. Deze hoogte blijkt onvoldoende om het gewenste gebruikersresultaat te bereiken. Daarom is de hoogte voor de school in het bestemmingsplan aangepast naar 14 meter (dakgoot) en 16 meter (nokhoogte).

Klankbordgroep
Na de informatiebijeenkomst (22-11) is gestart met een klankbordgroep. Er zijn inmiddels 3 klankbordgroep bijeenkomsten geweest op 21 december, 17 januari en 7 maart 2022. Dit waren goed bezochte bijeenkomsten waarin ruimte was voor suggesties, het delen van zorgen en voor vragen van inwoners.
Op basis van de gesprekken met de klankbordgroep is de in- en uitrit verplaatst van de Keurkampstraat naar de Ludgerstraat. Hiermee wordt de Keurkampstraat ontlast en ontstaat er een directere verbinding (via Ludgerstraat) met de Lebuinuslaan.

Wat heeft de klankbordgroep tot nu toe opgeleverd?

• De groenstrook tussen het Beeckestein complex en de nieuwbouw blijft bestaan;
• De groenstrook tussen de Keurkampstraat en de nieuwbouw wordt versterkt;
• Bomen blijven zoveel mogelijk bestaan tenzij de uitvoering van het plan wordt belemmerd.

Tijdens de raadstafel waren er 3 insprekers. Zij hadden de situering van de sporthal en school liever anders gezien.  

De gemeente en Stichting Carmelcollege hebben gezamenlijk een landschapsarchitect ingehuurd voor het ontwerp van de buitenruimte. De buurt wordt hierbij betrokken via de klankbordgroep en geïnformeerd via een digitale nieuwsbrief.

Bestemmingplanprocedure
Het bestemmingsplan wordt vastgesteld door de gemeenteraad (13-7). Het wordt daarna nog een keer ter inzage gelegd. Als er in die periode geen beroep wordt aangetekend dan is het bestemmingsplan onherroepelijk. Als er wel beroep wordt aangetekend dan wordt het bestemmingsplan door de raad van state behandeld. Dit betekent dat het plan vertraagt en de school en sporthal later gerealiseerd zullen worden. Dit zal ook hogere kosten met zich mee brengen.

Na vaststelling heeft het bestemmingsplan 6 weken ter inzage gelegen. Er zijn 2 beroepschriften ingediend. Het bestemmingsplan wordt daarom behandeld bij de Raad van State. De behandeltermijnen bij de Raad van State lopen op tot 12-18 maanden.

Stijgende bouwkosten
De afgelopen maanden is er een hoge stijging van de bouwkosten. Voor zowel de school als sporthal is de verwachting dat het huidige budget niet toereikend zal zijn. Hierover wordt de gemeenteraad in Q1 2023 verder geïnformeerd via een raadsmededeling.

Op koers

De businesscases voor de school en de sporthal zijn opgesteld volgens de meest recente  vastgestelde ruimtelijke kaders (10.200m² BVO voor de school en een één op één vervanging van sporthal Keizerslanden, nota 2020-000641). Op basis van de nieuwe richtlijnen komen er in de nieuwe sporthal wel grotere sportvloeren. De sporthal wordt daarmee groter dan de huidige sporthal Keizerslanden. Hier is in de businesscase rekening mee gehouden. Met de komst van Devinco naar de Marke Zuid zijn er nog een aantal kleine aanpassingen gedaan in het functioneel plan van eisen.

School    
Voor het schoolgebouw wordt er 10.200 m² BVO gerealiseerd, ipv de aanvankelijke 9.000 m²  BVO. Ter dekking voor de 1.200m² BVO extra voor de school wordt de grond van de Marke Zuid, de Marke Noord en de locatie Boerhaave herontwikkeld tot woningbouw. De afspraken en uitgangspunten die voor de dekking van het budget zijn opgesteld met Stichting Carmel College en EHL worden vastgelegd in een Ontwikkel en samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Deventer en Stichting Carmel College. Inmiddels is er door EHL een architect geselecteerd.

Sporthal
De aanbesteding van de sporthal (design and build) is op de markt kan worden gezet. In Q3 2022 dienen de partijen hun inschrijvingen in. De verwachting is dat in Q4 de resultaten van de aanbesteding bekend worden gemaakt. De bestemmingsplanprocedure kan hier ook nog invloed op hebben. Indien er naar de Raad van State wordt gegaan moet mogelijk de aanbesteding van de sporthal worden uitgesteld of afgesteld.

Behoeft aandacht

1. Nieuwbouw school : ​De financiële bijdrage voor de nieuwbouwschool is conform de VNG-norm voor onderhuisvesting. Voor 10.200m² BVO is dekking beschikbaar. Het gaat om een bedrag van €25,5 miljoen. Een deel daarvan (1.200m² BVO)3,4 miljoen wordt gedekt uit de grondopbrengsten van de ontwikkellocaties: De Marke Noord, De Marke Zuid en de Boerhaave-locatie. De Marke-Noord en Zuid worden ontwikkeld door de gemeente. De Boerhaave-locatie door Stichting Carmelcollege (zij staan garant voor een bijdrage van €750.000).  

Omdat de fasering van de investering en de winstneming uit grondexploitatie van elkaar verschillen, moet de financiële verwerking via een reserve (de reserve kapitaalslasten) verlopen: de kapitaalslasten van de €3,4 miljoen investering worden onttrokken en de te realiseren winsten uit de grondexploitatie worden gestort in de reserve kapitaalslasten.

De Stichting Camelcollege / Etty Hillesum Lyceum bouwt voor eigen rekening en risico. Er vindt alleen verrekening plaats van de werkelijke indexering op basis van CBS die jaarlijks in september door de VNG voor onderwijshuisvesting bekend wordt gemaakt, zowel op het investeringsbedrag als op de verwachte opbrengsten uit de ontwikkellocaties. Er is gerekend met 3% per jaar. Met de huidige schaarste van bouwmaterialen ontstaat het risico dat de gebudgetteerde index niet toereikend is. Het is echter niet te voorspellen hoe de schaarste zich de komende jaren gaat ontwikkelen.

Voor het jaar 2022 is de indexatie 4,92%. Het financiële effect is verwerkt in de vorige kwartaalrapportage 2022.  

Er zal tegen de tijd van de sloop van de schoolgebouwen ook een verrekening plaats vinden op basis van de werkelijk gemaakte sloopkosten. In deze posten zit een risico. De gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor de kosten van sloop.

De school heeft aangegeven dat het budget niet voldoende is. Er wordt daarom een second opinion uitgevoerd op de raming en tekeningen van het voorlopig ontwerp van de school.

2. Nieuwbouw sporthal:
Voor de realisatie van de sporthal is € 8,3 mln inclusief btw nodig.
Voor de sporthal is ook gerekend met 3% indexatie. De VNG stelt geen normen vast voor sporthallen. Echter verwachten we hier ook stijging van de bouwkosten.  
De huidige sporthal Keizerslanden heeft nog een boekwaarde. Met het sportbedrijf is afgesproken dat de boekwaarde tussen nu en de realisatie van de nieuwe sporthal wordt afgeboekt.  
De aanbesteding van de sporthal is mislukt. Er is geen partij gevonden die de sporthal voor het plafondbudget kan realiseren. Er wordt nu bekeken op welke wijze hier verder invulling aan gegeven kan worden.  
De prijsstijging van de bouwkosten is een punt van zorg. Daarnaast is het beroep bij de raad van state een zorg voor de gunning, planning en dit zal zorgen voor extra kosten.

3. Deventer scheidsrechtersvereniging:
Het is de intentie dat de scheidsrechtersvereniging en omstreken (DSVenO) verhuist naar Sportpark Rielerenk en korfbalvereniging Devinco naar De Marke Zuid. Devinco heeft op De Marke Zuid de mogelijkheid om binnen en buiten te sporten op 1 locatie. De afspraken hierover moeten nog geformaliseerd worden. Om de verhuizing mogelijk te maken is een budget beschikbaar van € 225.000 beschikbaar.

4. Buitenruimte
Voor een goede invulling van de buitenruimte Marke Zuid is aanvullend budget nodig. Dat wordt aangevraagd.

5. Overige financiële aandachtspunten
Binnen de budgetten is geen rekening gehouden met risico’s zoals extra kosten i.v.m. stikstofproblematiek. Er is verder geen rekening gehouden met kosten door aanvullende eisen en wensen van de gemeente en gebruikers (sportclubs). En ook geen rekening met ontwikkeling van de bouwkosten . Deze risico’s worden meegenomen in de halfjaarlijkse risico analyses (risman

Nee

Nee

Ten opzichte van het vastgestelde krediet in 2017 (€10,5 miljoen voor de school en €4,5 miljoen incl. BTW voor de sporthal) is er een afwijking in het totaal investeringsniveau.  

Er is voor de sporthal € 8,3 mln beschikbaar en voor de school € 25,5 mln

Nee

Niet van toepassing, er is nog geen sprake van exploitatie

Behoeft aandacht

Risico’s
Voor dit project is er een risicoanalyse gemaakt volgens de gemeentelijke methodiek.

Er zijn verschillende risico’s die kunnen zorgen voor vertraging en / of kostenverhogend werken. Met name de bestemmingsplanwijziging, uitkomst van de aanbesteding, SPUK-regeling, stijging van de bouwkosten en vertraging zijn belangrijke risico’s.  

Momenteel doen zich een aantal risico’s voor. Dit zijn:

• Vertraging door bestemmingsplanprocedure
• Beperkte bouwplaats
• Hogere bouwkosten

Een groot risico op dit moment zijnde afhankelijkheden in het project. Een voorbeeld hiervan is dat er nog contracten moeten worden gesloten met zowel het schoolbestuur als DSVeo en Devinco. Zonder deze contracten isde ontwikkeling op de Marke Zuid niet mogelijk of lastig uitvoerbaar.

De ruimte op het terrein is beperkt daardoor moeten er concessies worden gedaan bij de invulling van het terrein. Daarnaast moet ook gekeken worden hoe dubbel gebruik zo goed mogelijk kan plaatsvinden.

Voor gunning van de sporthal is het nodig dat overeenkomsten Devinco en scheidsrechtersvereniging zijn getekend.

Nee

Niet van toepassing

Behoeft aandacht

We verwachten dat de school voor het schooljaar 2025 in gebruik genomen kan worden en dat de sporthal in 2024 opgeleverd kan worden. Het opleveren van de sporthal in 2024 zorgt er voor dat het niet helemaal meer zeker is of SPUK-regeling van toepassing is.  

Het afronden van de definitiefase is vertraagd. De oorspronkelijke planning op hoofdlijnen gaf echter voldoende speling om eventuele vertraging in het begin op te vangen om de sporthal in 2024 op te leveren en de school in het schooljaar 2025 te laten starten in het nieuwe gebouw. Mogelijke schuift dit nog verder naar achteren vanwege het ingediende beroep bij de Raad van State.

Op koers

De relevante partners van dit project zijn Stichting Carmel college, Etty Hillesum Lyceum (bouwheer school), Sportbedrijf, DSVeO, Devinco en de diverse sportverenigingen die gebruik maken van sporthal Keizerslanden.  

Stichting Carmelcollege en Etty Hillesum Lyceum zijn actief betrokken bij de realisatie van het schoolgebouw, de school is immers Bouwheer voor de school. Het Etty Hillesum Lyceum draagt zelf zorg over het informeren en/of betrekken van hun medewerkers, de leerlingen en de ouders in het proces.  

Sportbedrijf is actief betrokken bij het realiseren van de sporthal. Het sportaccommodatiebeleid moet straks uitwijzen welke sportverenigingen gebruik gaan maken van de nieuwe sporthal. Deze sportverenigingen worden geïnformeerd over de verdere ontwikkelingen door Sportbedrijf.  

Met DSVeO en Devinco is op regelmatige basis overleg geweest over de voortgang en ontwikkelingen. In de komende tijd worden er concrete afspraken gemaakt met deze partijen.

Op 22 november 2021 is er een bewonersavond geweest voor de omwonenden van de Marke Zuid. Na deze informatiebijeenkomst is gestart met een klankbordgroep. Er zijn inmiddels 3 klankbordgroep bijeenkomsten geweest op 21 december, 17 januari en 7 maart 2022. Dit waren goed bezochte bijeenkomsten waarin ruimte was voor suggesties, het delen van zorgen en voor vragen van inwoners. Er zijn echter wel 11 zienswijzen ingediend op het ontwerp bestemmingsplan. Tijdens de raadstafel waren er 3 insprekers. Zij hadden de situering van de sporthal en school liever anders gezien. Inmiddels zijn er 2 broepschriften ingediend bij de Raad van State.   

De gemeente en Stichting Carmelcollege hebben gezamenlijk een landschapsarchitect ingehuurd voor het ontwerp van de buitenruimte. De buurt wordt hierbij betrokken via de klankbordgroep en geïnformeerd via een digitale nieuwsbrief.

Portefeuillehouder

L. Grijsen

Rapportagedatum

1 oktober 2022

Website: omgevingswet.deventer

Op dit moment moet de gemeente Deventer op 1 juli 2023 klaar zijn om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit de Omgevingswet. Dit betekent dat producten en diensten geleverd moeten kunnen worden (bijvoorbeeld een omgevingsvergunning en het publiceren van een omgevingsplan) en dat de werkprocessen en systemen hierop zijn voorbereid. Verder moet er voldoende gekwalificeerd personeel beschikbaar zijn om deze producten en diensten ook daadwerkelijk te kunnen leveren en de organisatie daarop ingericht zijn. Tenslotte moeten de inwoners van de gemeente Deventer weten op welke dienstverlening en ondersteuning van de gemeente zij kunnen rekenen vanaf de datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 juli 2023.  

Maar dan zijn we er nog niet. Nadat de wet is ingegaan zullen we nog verder moeten door ontwikkelen. De wet en bijbehorende instrumenten bieden diverse mogelijkheden voor lokale afwegingen. Doordat in eerste instantie onder de nieuwe wet bestaande wetten en regels in stand blijven (de bruidsschat), kunnen we in de jaren 2023 en verder werken aan de invulling van eigen regels waar wij dat willen.  

De implementatie Omgevingswet dient ervoor te zorgen dat alle voorgaande benodigde activiteiten worden uitgevoerd en geborgd.  

Genomen besluiten:

• Programmabegroting 2016 vastgesteld november 2015;
• Diverse P&C documenten, waaronder 2e kwartaalrapportage 2018; 1e kwartaalrapportage 2019
• Plan van aanpak Implementatie Omgevingswet "Expeditie Deventer" vastgesteld 4-4-2017;
• Vrijgave omgevingsvisie voor zienswijze d.d. 27 maart 2019
• Vrijgave bestemmingsplan stad en dorpen voor zienswijze d.d. 19 maart 2019
• Plan van Aanpak Implementatie Omgevingswet 2.0 vastgesteld college d.d. juli 2019
• Omgevingsvisie vastgesteld gemeenteraad d.d. 18 december 2019
• Bestemmingsplan stad en dorpen (met verbrede reikwijdte) vastgesteld gemeenteraad d.d. juni 2020
• Aanbesteding omgevingsplan software vastgesteld college d.d. december 2020
• Adviesrechtbesluit bij Buitenplanse Omgevingsplan Activiteiten vastgesteld raad dd 6 juli 2022  
• Delegatiebesluit wijzigingen Omgevingsplan vastgesteld raad dd 6 juli 2022
• Participatieplicht Buitenplanse Omgevingsplan Activiteiten vastgesteld raad dd 6 juli 2022   
• Plan van Aanpak Actualiseren Omgevingsvisie en Beleidsproces onder de Omgevingswet ter info dd 3 oktober 2022  

Te nemen besluiten:

• Participatieaanpak kerninstrumenten en stappenplannen voor initiatiefnemers (Q4 2022, Gemeenteraad)  
• Plan van aanpak van een omgevingsplan/Nota van Uitgangspunten Omgevingsplan (Q3 2022 college, daarna ter info gemeenteraad),  
• Legesverordening Omgevingswet (Q3 en 4 2022, gemeenteraad)  

Het vigerende Plan van Aanpak Implementatie Omgevingsplan is vastgesteld in 2018. We doorlopen nu de transitiefase. We werken op basis van 7 pijlers, te weten digitalisering, omgevingsvisie, omgevingsplan, processen, anders werken, participatie en monitoring.  

In mei 2021 is agile werken geïntroduceerd om bij inwerkingtreding het primaire proces gereed te hebben voor de komst van de Omgevingswet. Hiermee zorgen we er voor dat alle noodzakelijke besluiten zijn genomen en ingebed zijn in de processen om klaar te zijn voor de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit de Omgevingswet.  

De ingangsdatum van de Omgevingswet is verder uitgesteld naar 1 januari 2023. De 1ste kamer neemt op 1 november een definitief besluit over de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2023. We verwachten als Deventer geen extra frictiekosten ten opzichte van het Plan van Aanpak, wel kunnen door de langere termijnen de kosten iets toenemen. Per pijler zal de stand van zaken verder worden toegelicht.  

Wegwijzer kerninstrumenten  
De nieuwe Omgevingswet introduceert 4 kerninstrumenten voor gemeenten: omgevingsvisie, omgevingsprogramma, omgevingsplan en omgevingsvergunning. De invulling en uitwerking van deze instrumenten is deels wettelijk bepaald en deels kan een gemeente zelf keuzes maken over de detaillering en werkwijze. Sinds 2020 wordt hieraan gewerkt door: kennissessies te organiseren en middels werksessies en pilots te onderzoeken hoe de huidige beleidsproducten zich verhouden tot de nieuwe kerninstrumenten.  

Naar aanleiding daarvan is een concept wegwijzer opgesteld die in ontwikkeling is. Deze intern gerichte wegwijzer wordt aan de hand van de ervaringen steeds verder aangescherpt, gedeeld en besproken met collega’s. Het doel is afspraken te maken en processen in te richten over hoe we in de praktijk de kerninstrumenten toepassen en borgen in Deventer.  

Omgevingsvisie  
De eerste Deventer Omgevingsvisie is in december 2019 vastgesteld en wordt in de praktijk gebruikt als kader en toetsingsinstrument, o.a. door de carrousel. In de omgevingsvisie geven we onszelf opdracht om deze na enige tijd te actualiseren om de deelvisies en plannen te verwerken die nu in ontwikkeling zijn. Specifiek wordt benoemd dat het concreter ingaat op de thema’s gezondheid, energietransitie en klimaatadaptatie en andere grote maatschappelijke veranderingen met een ruimtelijke component. Het besluit om niet 3.000, maar 11.000 woningen te gaan bouwen, is een belangrijke actualisatie daarin. Onder de Omgevingswet zal de omgevingsvisie straks het enige ambitiedocument zijn voor de fysieke leefomgeving. Alle opgaven die daaraan raken, zullen daarom integrale uitgangspunten hebben in de Omgevingsvisie. We zetten ook een stap in de doorontwikkeling van de vorm van de Omgevingsvisie in de geest van de Omgevingswet: digitaal, geografisch, toegankelijk en in samenhang. In het derde kwartaal van 2022 hebben we een proces vastgesteld, wat zal leiden tot vaststelling van de herijkte omgevingsvisie vóór 1 januari 2025 die past binnen de uitgangspunten van de Omgevingswet. In de werkwijze zijn eigenaarschap, integrale afweging op beleidsniveau en het beheer van de Omgevingsvisie, zaken die in de organisatie belegd moeten worden.   

Bestuurlijke communicatie en besluitvorming  
In het najaar van 2020 zijn drie technische informatiesessies gehouden voor de raad over het omgevingsplan, het adviesrecht en de participatie bij initiatieven. Raadsleden zijn meegenomen in de huidige wetgeving en nieuwe wetgeving en er is een toelichting gegeven over wat er op details veranderen gaat. De raad heeft woensdag 25 november 2020 doorgesproken over deze onderwerpen en input meegegeven aan college. Woensdag 6 oktober 2021 is een consulterende raadstafel over de discussiememo adviesrecht, verplichte participatie en delegatiebesluit. De input vanuit deze raadstafel is meegenomen in de verdere uitwerking. De nieuwe gemeenteraad is in juni in twee informatiesessies meegenomen in de essentie van de Omgevingswet en de achtergrond van de raadsvoorstellen adviesrecht, verplichte participatie en delegatiebesluit. De raad heeft op 6 juli de voorstellen met aanvullende amendementen vastgesteld. De gemaakte afspraken en verordeningen treden in werking als de Omgevingswet ingaat.  

Werkprocessen  
De noodzakelijke aanpassingen in de werkprocessen, onder andere vooroverleg en vergunningen, worden via een agile werkmethode doorgevoerd met de focus op de wettelijke vereisten. Niet wettelijke procesverbeteringen worden waar mogelijk opgepakt. Alle betrokken teams zijn vertegenwoordigd in de werkgroepen. Dit maakt dat er een goede verbinding is met de andere implementatie activiteiten omgevingsplan en digitalisering. Het agile werken begint zijn vruchten af te werpen. Er zijn meerdere voorstellen in de maak die verbetering van de huidige werkwijze inhouden en bijdragen aan de implementatie van de Omgevingswet. Zo worden de afspraken over samenwerking en advisering zowel intern als extern aangescherpt en vastgelegd. Tevens wordt een samenvoeging van processen voor de eerste beoordeling van initiatieven in de fysieke leefomgeving onderzocht, denk aan initiatieven tot gebiedsontwikkeling, vergunningverlening of omgevingsplanherziening. Er wordt gewerkt aan een visualisatie van de processen die samenkomen binnen de keten. Het streven is naar een vormgeving die herkenbaar aansluit bij de diverse eindgebruikers zowel intern als extern.

Personeel en organisatie  
Voor medewerkers uit de direct betrokken teams blijven we via de digitale leeromgeving onderwerpen aanbieden over de basis van de Omgevingswet. In het najaar zijn we gestart met verdiepen op kennis. Het verdiepingstraject omgevingsplan is afgerond, deze groep medewerkers werken nu door aan de voorstellen voor het omgevingsplan en zijn aanspreekpunt voor collega’s met inhoudelijke vragen over het omgevingsplan.   

Verder wordt in verschillende werkgroepen het samenwerken aan de implementatie gecombineerd met kennis opdoen. De komende maanden wordt maatwerk aangeboden aan de verschillende functies om kennis en ervaring met de Omgevingswet op te doen. De monitor anders werken zetten we periodiek in om ook in 2022 feedback te krijgen hoe medewerkers kijken naar de implementatie en om gericht acties uit te zetten om medewerkers verder voor te bereiden. Van 13 tot en met 24 juni 2022 organiseerden we de eerste Omgevingswet Tiendaagse voor alle collega’s die in meer of mindere mate bij de Omgevingswet zijn betrokken. Met verschillende activiteiten informeerden we deze collega’s over de nieuwe wet en wat die betekent voor hun werk. November hebben we bestempeld als Maand van de Omgevingswet. Met wederom verschillende activiteiten bereiden we medewerkers voor op de komst van de wet.

Omgevingsplan  
Het omgevingsplan voor Deventer is volop in ontwikkeling. Deze zal de komende jaren gefaseerd worden opgebouwd en worden doorontwikkeld. In 2020 zijn hiervoor al twee grote mijlpalen bereikt. Het bestemmingsplan Deventer Stad en Dorpen (bestemmingsplan verbrede reikwijdte) en de Verordening fysieke leefomgeving zijn in juli 2020 door de gemeenteraad vastgesteld.   

De projectgroep Omgevingsplan is vormgegeven en ingeregeld voor de periode tot de inwerkingtreding van de wet. In deze projectgroep zitten medewerkers van verschillende teams. Dit projectteam voert de regie op de verschillende acties die nodig zijn om het omgevingsplan te ontwikkelen. De projectgroep is er in eerste instantie op gericht om de minimale acties voor het omgevingsplan die nodig zijn bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet in beeld te brengen en te realiseren.   

Het projectteam heeft een aantal bouwstenen opgeleverd voor het plan van aanpak voor het omgevingsplan. In dit plan van aanpak wordt richting geven aan het proces voor het verder ontwikkeling en fasering van het omgevingsplan. Het plan van aanpak wordt gedeeld met het college en de Raad.  

Medio 2022 is gebleken dat het wijzigen van het Omgevingsplan vanaf 1 januari 2023 technisch nog niet mogelijk is. De projectgroep Omgevingsplan is om deze reden vanaf na de zomer bezig met het ontwikkelen van een Tijdelijke Alternatieve Maatregel (een “TAM-omgevingsplan”), om op deze manier na het inwerking treden van de wet de ruimtelijk juridische procedure voor belangrijke gebiedsontwikkelingen door te kunnen laten gaan.  

Participatie  
In november 2020 is de raad in technische informatiesessies bijgepraat, o.a. over participatie. Vervolgens heeft onder leiding van de VNG een werksessie plaatsgevonden. De raad heeft daarin aan de hand van casussen nagedacht over wanneer participatie al dan niet verplicht zou moeten worden gesteld en welke aandachtspunten ze wil meegeven voor het participatiebeleid. Deze punten zijn verder uitgewerkt en weergegeven in de discussiememo die in een raadstafel in Q3 2021 is besproken. De participatieaanpak bij kerninstrumenten (o.a. n.a.v. motie Nooren) en de stappenplannen participatie voor initiatiefnemers zijn in concept opgesteld en gaan in Q4 2023 ter besluitvorming naar de raad. Van die laatste bestaan twee versie: één voor initiatieven waarvoor geen participatieplicht geldt en één voor initiatieven waarvoor de gemeenteraad participatie wel verplicht stelt. Daarnaast bereiden we casemanagers, vergunningverleners en andere betrokkenen voor op deze nieuwe taken.

Digitalisering  
Voor het opstellen en publiceren van omgevingsdocumenten (omgevingsplan en -visie) is specifieke software nodig. Voor het maken en publiceren van toepasbare regels werken we met BerkeleyBridge. Hiermee kunnen we check- en aanvraagformulieren worden gemaakt en worden aangeboden via het nieuwe Omgevingsloket. Voor het oefenen met toepasbare regels trekken we regionaal op. Omdat dit een nieuwe tak van ‘sport’ is, zetten we vooral in op het vergaren van kennis, bepalen wat klaar moet zijn op 1 juli en wat is er nodig om als 1 overheid op te treden richting een initiatiefnemer (1 loket, 1 overheid). De komende tijd werken we aan het opstellen van check- en aanvraagformulieren die nu ook in het OLO (OmgevingsLoketOnline).  

Wij hebben voor het maken en publiceren van omgevingsdocumenten TerceraGo aangeschaft. Wij zijn gestart met het oefenen met de plansoftware. Het is voor de medewerkers niet alleen een nieuw pakket maar ook echt een geheel nieuwe manier van werken. Het DSO is nog in ontwikkeling en de softwareleveranciers zijn bezig om de software aan te passen. Dit gaat minder voortvarend dan gepland. Daarbij zijn er nog steeds essentiële issues die opgelost moeten worden voordat de wet in werking kan treden, zoals het geautomatiseerd bekendmaken en publiceren van wijzigingen van het omgevingsplan en de DSO-viewer. Voor ons betekent dit dat het oefenen met de software bemoeilijkt wordt, doordat niet de gehele keten doorlopen kan worden. Wij verwachten dat we voor omgevingsplan de tijdelijk alternatieve maatregel (TAM IMRO) moeten gaan gebruiken mits de wet in werking treedt op 1 januari 2023.  

Een belangrijke wettelijke eis vanuit de Omgevingswet is het digitaal kunnen ontvangen van aanvragen om een omgevingsvergunning. De software die in het VTH-domein (Powerbrowser2020) wordt gebruikt voor het ontvangen en behandelen van omgevingsvergunningen, is in omgevingsdienst-verband aangeschaft. PB2020 heeft een grote update ondergaan en kunnen we blijven gebruiken voor het ontvangen en verlenen van omgevingsvergunningen en meldingen onder de Omgevingswet. Technisch gezien hebben de we de noodzakelijke koppelingen gelegd:  
- wij kunnen een omgevingsvergunning ontvangen en verwerken vanuit het nieuwe Omgevingsloket via PB2020  
- wij zijn via PB2020 aangesloten op de Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF) van het DSO waarmee wij adviezen kunnen vragen aan onze ketenpartners (ODIJ, veiligheidsregio, provincie, rijksdiensten, waterschappen, GGD, etc.) die zelf niet hoeven te zijn aangesloten op de PB2020 omgeving zelf.   

Datagedreven werken/monitoring  
Eind 2020 is de gemeenteraad geïnformeerd over data gedreven werken, informatieveiligheid en privacy. In juni 2021 vond een vervolgsessie plaats met de raad over specifiek data gedreven werken. De raad heeft aangegeven graag handvatten te krijgen hoe gemeenteraden het debat over digitaliseringsvraagstukken op een constructieve en goed geïnformeerde manier kunnen voeren.

Op koers

De algemene uitvoering vindt plaats binnen de gestelde kaders.

Behoeft aandacht

De dekking bestaat uit diverse posten.

De raad heeft via 3 besluiten (begroting 2016, 2e kwartaalrapportage 2018 en 1e kwartaalrapportage 2019) €1.790.000 eenmalig beschikbaar gesteld. Aanvullend heeft de raad middelen beschikbaar gesteld om de basisregistraties op orde te brengen. Dit gaat om een bedrag van €1.062.500.  

Daarnaast is binnen programma 5 het “oude” budget actualisatie bestemmingsplannen structureel voor €200.000 beschikbaar (inclusief overhead). De inzet vanuit de organisatie wordt veelal gedaan door medewerkers waarvan de uren reeds zijn gedekt, zoals de inzet van de transitiemanager en de inzet van de organieke kerngroep en het opleidingsbudget vanuit personeel en organisatie.  

Voor de jaren na 2021 wordt per jaar de budgetvraag beoordeeld; vooralsnog wordt hiervoor weerstandsvermogen aangehouden.   

Nee

Nee

Nee

Er heeft in 2021 een onder uitputting plaatsgevonden. Dit werd met name veroorzaakt door de uitstel van de Omgevingswet van 1 januari 2022 naar 1 juli 2022 en uiteindelijk naar de inwerkingstredingsdatum 1 januari 2023. In 2021 zijn geen aanvullende middelen voor 2022 aangevraagd. De prognose op dit moment is dat het budget dat van 2021 is overgeheveld niet voldoende is en dat er aanvullende middelen nodig zijn. Een deel van de besteding van de voorbereiding is direct gekoppeld aan het moment van inwerkingtreding van de wet. Deze kosten schuiven dus mee. In de Q3 komen we met een prognose welke aanvullende middelen er nodig zijn. Daarnaast krijgt de periode na 2022 ook aandacht om deze periode verder formeel nog niet volledig gedekt is

Kostenraming en dekking per jaar (x €1)

Afwijkingen t.o.v. jaarschijf begroting (x €1)

De herijking gaat mogelijk eenmalig aanvullend budget vragen.

Extra kosten vanwege testen

Extra kosten vanwege uitstel en inhuur

Op koers

Vooralsnog kunnen de risico’s (m.u.v. structurele effecten implementatie) opgevangen worden binnen het projectbudget zelf door het overhevelen van het budget van het afgelopen jaar. De prognose op dit moment is dat het budget dat van 2021 is overgeheveld niet voldoende is en dat er aanvullende middelen nodig zijn. Een deel van de besteding van de voorbereiding is direct gekoppeld aan het moment van inwerkingtreding van de wet. Deze kosten schuiven dus mee.

Al verschillende keren heeft door de minister besloten om de Omgevingswet uit te stellen. De 1ste kamer neemt op 8 november een definitief besluit over de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2023. Er bestaat een kans dat er op 8 november besloten wordt dat de wet niet in werking treedt op 1 januari. De koers van het project implementatie Omgevingswet is om de komende maanden te blijven gebruiken om alles wel voor te bereiden en van positieve besluitvorming over de inwerkingstredingsdatum op 1 januari 2023 uit te gaan.  

Tegelijkertijd werken we door aan de implementatie en bereiden we voor de producten (o.a VTH keten) voor om vanuit de projectorganisatie deze onderdelen te borgen in de lijn. We voorzien riscio's in de dienstverlening in de eerste maanden na inwerking treding van de wet omdat de organisatie moet wennen aan de nieuwe manier van werken, de verantwoordelijkheden verschuiven en doordat het DSO nog niet optimaal functioneert.  

De koepels waaronder de VNG hebben afspraken gemaakt over de financiële gevolgen van dit uitstel. Gemeenten moeten hoogstwaarschijnlijk extra kosten maken voor de implementatie van de Omgevingswet. In het interbestuurlijke financiële akkoord over de Omgevingswet uit 2016 is overeengekomen dat de verschillende overheden de implementatie kosten zelf dragen en dat over de verwachte maatschappelijke baten geen korting zal komen. Onderzocht wordt hoe moet worden omgegaan met deze extra kosten. Dit kan invloed hebben op de begroting Omgevingswet van Deventer.  

In het eerste kwartaal van 2022 is een risicosessie geweest met een brede groep belanghebbenden. Vanuit deze sessie zijn herijkt en aan de hand van de actualiteit en zijn beheersmaatregelen genomen. In de tabel zijn de belangrijkste risico’s kort weergegeven.

Op koers

Er is een nieuwe planning gemaakt voor activiteiten rondom de Omgevingswet, zoals de Maand van de Omgevingswet in november 2022 als vervolg op de Omgevingswet 10-daagse in juni 2022.

De algemene communicatie over de Omgevingswet met bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties wordt in Q3 2022 opgestart. Landelijk is hiervoor een toolkit ontwikkeld, waarvan we ook in Deventer gebruik kunnen maken.  

Risico's

Aansluiten bij landelijke ontwikkelingen

Deventer is actief aan het testen, intern en regionaal en doet mee aan de indringende ketentest (IKT). We organiseren een terugvalscenario (extra capaciteit en middelen) om de impact op het proces te verminderen.

Goede fasering en realistische mijlpalen en veel werk met werk maken. We overleggen tijdig met teammanagers welke capaciteit beschikbaar moet zijn.

We brengen in beeld welke risico's we lopen bij de bruidsschat en nemen per risico een beheersmaatregelen indien nodig.

Impactanalyse vanuit de Omgevingswet en WKB

In de transformatiefase zullen beleidskeuzes en financiële gevolgen integraal inzichtelijk moeten worden gemaakt. Een deel zal niet kunnen worden voorkomen en is autonoom.

Portefeuillehouder

T. Walder

Rapportagedatum

2-11-2022

Achtergrond en samenvatting projectstatus
De gemeente Deventer heeft het landelijk Klimaatakkoord en haar eigen doelstellingen uit de omgevingsvisie vertaald in het Energieplan Deventer. Deze is nader uitgewerkt in de door de raad vastgestelde transitievisie warmte. Een belangrijk onderdeel van het Energieplan is het realiseren van 10.000 aardgasvrije woningen in 2030. Sinds 2017 wordt hier met de strategische partners in de stad (corporaties en netwerkbedrijf Enexis) invulling aan gegeven op basis van de uitvoeringsagenda FBW: Fossielvrij en Betaalbaar Wonen. Onderdeel van de Uitvoeringsagenda is het in uitvoering brengen van kansrijke projecten. Het verduurzamen van de wijk Zandweerd is hierbij aangewezen als potentieel kansrijk project omdat – naast de nieuwbouw in de Tuinen van Zandweerd – nu veel renovatieprojecten door de corporaties in uitvoering zijn en ten noorden van de wijk een duurzame warmtebron in de vorm van de RWZI aanwezig is. Het projectplan beschrijft de realisatie van de eerste fase van het ontwikkelen van Slim Warmtenet Zandweerd (SWZ), Dit vormt een belangrijk onderdeel om de wijk aardgasvrij te maken. Slim Warmtenet Zandweerd heeft de potentie om 2200 woningen van het aardgas te halen. Een deel van Slim Warmtenet Zandweerd is reeds in de Tuinen van Zandweerd aangelegd. Momenteel is de eerste warmtecentrale gerealiseerd en wordt er warmte geleverd aan de woningen in het eerste deelgebied. Dit betreft fase 1a met woningen aan de Rubenstraat (nieuwbouw appartemenet stichting Eigen Bouw) en de aangesloten woningen in de Tuinen van Zandweerd.

Raakvlakken
1. Ontwikkeling Tuinen van Zandweerd: Streven is om zoveel mogelijk woningen in dit gebied aan te sluiten op het warmtenet.  Deelname in elkaars projectorganisatie. Periodiek planningsoverleg. Zie hoofdstuk organisatie.
2. Wijkaanpak Aardgasvrij Zandweerd: De ontwikkeling van het warmtenet is een essentieel onderdeel om de wijk aardgasvrij te maken. Hiervoor is een project opgezet waarin op basis van een brede wijkaanpak dit wordt uitgevoerd. De gemeente vervult hierin een regierol. Het SWZ heeft vanwege de omvang van het project zijn eigen projectorganisatie. Deze maakt onderdeel uit van een grotere projectorganisatie. Zie voor afstemming hierin hoofdstuk organisatie.
3. Fossielvrij en Betaalbaar Wonen (programma, geen groot project): FBW is een programma gemeentebreed. Zandweerd aardgasvrij (en daarmee ook de aanleg van het SWZ) is een uitvoeringsopdracht vanuit FBW. Afstemming vindt plaats door deelname in elkaars projectorganisatie. Zie hoofdstuk organisatie.

Ten gevolge van een voorwaardelijke aanbesteding voor fase 1 (juni 2021), is een onderhandelingsprocedure met Ennatuurlijk als potentiële warmteleverancier opgestart. Dit om tot een passende onvoorwaardelijke aanbieding te komen. Voor technische- en financiele haalbaarheid is deze onderhandelingsprocedure ingestoken voor fase 1 en 2. De aanbesteding betreft het onderhouden, beheren en instandhouden van  het SWZ, het produceren en leveren van warmte en het doorontwikkelen van het SWZ.  

Recentelijk heeft Ennattuurlijk laten weten op korte termijn niet met een onvoorwaardelijke aanbesteding te komen voor het SWZ. Marktomstandigheden op de bouw-, warmte- en energiemarkt belemmeren nu een inschrijving van Ennatuurlijk op de aanbesteding Slim Warmtenet Zandweerd. De aanbesteding wordt daarmee op pauze gezet totdat begin volgend jaar meer duidelijk is rondom onder andere materiaal- en energieprijzen en de impact van de door de minister aangekondigde Wet Collectieve Warmtevoorzieningen. In de tussentijd werkt de gemeente met haar partners en met Ennatuurlijk door aan de concretisering en optimalisering van de ontwikkeling van Slim Warmtenet Zandweerd en de verduurzaming van de wijk Zandweerd.

In het raadsbesluit van 7 oktober 2020 is opgenomen dat tijdens de projectuitvoering de Raad op drie belangrijke momenten gevraagd wordt een besluit te nemen bij tussentijdse beslismomenten. Deze beslismomenten vormen belangrijke stappen in het project en maken ook onderdeel uit van de besluitvorming (zie voor verdere uitwerking van de beslispunten hoofdstuk 9):
1. Het moment waarop besloten wordt om - na realisatie van het Slim Warmtenet Zandweerd voor de nieuwbouw fase 1a - aan te vangen met het realiseren en daarmee aansluiten van het Slim Warmtenet Zandweerd op de bestaande bouw in Zandweerd Noord- fase 1b;
2. Het moment waarop met Enpuls BV afspraken zijn geconcretiseerd en tot overname door Enpuls BV van het Slim Warmtenet moet worden besloten (verwacht binnen 1-3 jaar);
3. Het moment waarbij met corporaties en particulieren afspraken zijn gemaakt over de aansluiting van hun woningen in de vervolgfasen. Dit betreft de besluitvorming voor fase 2 (verwacht tussen 1-4 jaar).

Ten gevolge van de voorwaardelijke aanbesteding is een onderhandelingsprocedure met Ennatuurlijk gestart wat in voorgaande kwartaalrapportages is gemotiveerd. Dit heeft tot diverse tussenbesluiten geleidt in de projectuitvoering. Onderstaand zijn de tussenbesluiten toegelicht.  

1. 31 augustus 2021 (Collegebesluit):
In het tweede kwartaal van 2021 is de fasering van het project bijgesteld en is door het college besloten de fasering te optimaliseren en fase 1a en 1b samen te voegen. Deze wijziging is geeffectueerd middels een collegebesluit van d.d. 31 augustus 2021. Tevens is de wijziging behandeld middels een raadsmededeling d.d. 21 september 2021.

2. 8 februari 2022 (Collegebesluit):
Op 8 februari 2022 heeft het college besloten een eerste vooropdracht te geven aan Ennatuurlijk tot ontwerp en realisatie van (een deel van) warmtecentrale 1 zodat tijdige warmtelevering voor de nieuwbouwappartementen aan de Rubenstraat en een tijdelijke voorziening voor warmte voor de reeds aangesloten woningen in de Tuinen van Zandweerd wordt voorzien.  

3. 13 april 2022 Ontwerpopdracht fase 1en 2 (Raadsbesluit):
Op 13 april 2022 is door de gemeenteraad ingestemd met het verstrekken van een ontwerpopdracht aan Ennatuurlijk voor het uitontwerpen van fase 1 en fase 2.

4. 9 juni 2022 Planning besluitvorming concessie-overeenkomst (Collegebesluit; Raadsmededeling):
Ennattuurlijk is in het uitwerken van haar ontwerpopdracht geconfronteerd met beperkte capaciteit binnen haar eigen organisatie en bij haar onderaannemers. Hierdoor is vertraging opgetreden in de uitvoering van de ontwerpopdracht. Besluitvorming over de concessieverlening en realisatie van fase 1b en 2 wat gepland stond voor het zomerreces is hiermee niet mogelijk gebleken.

5. 20 september 2022 Besluitvorming Slim Warmtenet: dienstverlening- en aansluitovereenkomst (Collegebesluit; Raadsmededeling):
Met Ennatuurlijk is een Dienstverleningsovereenkomst met de gemeente overeengekomen om in ieder geval tot uiterlijk eind 2023 als warmteleverancier de reeds aangesloten woningen warmte te leveren. Aanvullend is tussen gemeente, Stichting Eigen Bouw en Ennatuurlijk de Aansluitovereenkomst voor aansluiting woningen Rubenstraat overeengekomen. Bij dit proces hoort het vestigen van recht van opstal voor plaatsing van de eerste deel van de warmtecentrale (gasgestookte piekketels) in de technische ruimte van de Rembrandkadeflat.

Kwartaal 4, maar bekend ten ijde van schrijven kwartaalrapportage 3:
6. 5 Oktober 2022 Raadsinformatiesessies
Raadsleden zijn geinformeerd over de status en voortgang van onderhandelingsprocedure met Ennatuurlijk en zijn voorgesproken over het aanstaande besluitvormingsproces

7. 4 november 2022: Raadsinformatiebrief over stagnatie in aanbesteding Ennatuurlijk
De raad is op de hoogte gesteld over het niet kunnen inschrijven van Ennatuurlijk op de aanbesteding wegens extreme marktomstandigheden.

8. 11 November 2022 Besluit koersbepaling en status aanbesteding SWZ(Collegebesluit; Raadsmededeling):
Het college besluit om een pauzestand in het aanbestedingsproces in te lassen in afwachting tot begin volgend jaar en in de hoop van meer zekerheden op de bouw en energiemarkt en duidelijkheid rondom de impact van de veranderende wet- en regelgeving.

A. Aanleg infrastructuur Tuinen van Zandweerd:
•   NTP heeft zijn werkzaamheden aan het ZLT-net afgerond. Het systeem wordt opgeleverd.
•   Rondom de kaveluitgifte voor de TvZ is de verkoop van het Slim Warmtenet meegenomen.
•   Momenteel zijn 21contracten gesloten voor aansluiting. Ook zal het te realiseren appartementengebouw (ca. 40 wooneenheden) aansluiten op het slim warmtenet. Kavelbouwers ondervinden sterk stijgende bouwkosten. De aansluiting op het SWZ is in exploitatie goedkoper maar bij aanvang duurder dan het goedkopere alternatief. De verwachting na een aantal belrondes is dat ca. 50% van de kavelbouwers zal aansluiten. Achterblijvende resultaten worden veroorzaakt door de extreme marktomstandigheden, omdat vrije kavelbouwers regelmatig voor de goedkoopste aardgsavrije oplossing bij aanvang kiezen: houtgestookte pelletkachels.  
•   Er is onduidelijkheid over de positie van woningcorporatie Ieder1 en de aansluiting van hun 16 woningen op het SWZ.
•   Met de vroegbouwers is overeengekomen dat per 1 oktober warmte vanuit het SWZ geleverd zal worden en dat tot die tijd mensen in hun eigen warmtevoorziening voorzien. Hier zijn ze voor de periode tussen gewenste datum van levering tot en met 1 oktober in de kosten in tegemoet gekomen.
•   Omdat wegens marktproblemen (chiptekorten) de eerste warmtecentrale per 1 oktober 2022 niet gereed zal zijn, zal per 1-10 gebruik gemaakt worden van een tijdelijke warmtevoorziening tot aan het moment dat de eerste warmtecentrale operationeel is.

B. Het ontwerp en realisatie van (een deel van) warmtecentrale 1 – Realisatiefase
•   Het college heeft akkoord gegeven op het verstrekken van een Vooropdracht aan Ennatuurlijk voor ontwerp en realisatie van (een deel van) warmtecentrale 1 om daarmee:
•   Tijdelijk warmte te kunnen leveren aan de nieuwbouwwoningen aan de Rubenstraat van Stichting Eigen Bouw
•   Tijdelijk een warmtevoorziening te hebben om de eerste aan te sluiten woningen in de Tuinen van Zandweerd van warmte te voorzien.
•   Deze gasgestookte oplossing maakt straks onderdeel uit als backup/piekvoorziening van het totaalconcept. Deze voorziening is als een apart collegebesluit voorbereid. (B&W besluit 1-2-2022, vooropdracht warmtevoorziening).
•   Ten gevolge van chipproblemen is het niet gelukt de warmtecentrale per 1 oktober operationeel te hebben. Geplande datum is nu februari 2023. Tot die tijd wordt gebruik gemaakt van twee tijdelijke voorzieningen:
•   Een tijdelijke warmtevoorziening voor de Tuinen van Zandweerd
•   Een tijdelijke warmtevoorziening voor de woningen aan de Rubenstraat
•   Omdat er formeel nog geen warmteleverancier is wordt op basis van een Dienstverleningsovereenkomst met Ennatuurlijk de gemeente via Ennatuurlijk de warmte aan de Afnemers in de Rubenstraat en de Tuinen van Zandweerd geleverd. Deze DVO is per 1 oktober ingegaan. In september is hiertoe een collegebesluit genomen.

C. De aansluiting van de bestaande woningen en de realisatie van de warmtecentrales in Zandweerd (onderdeel conessieovereenkomst Warmteleverancier)
De aansluitovereekomst Verhuurders is bijna klaar en zal in oktober worden afgerond en ter besluitvorming aan de woningeigenaren worden voorgelegd. Hierin zijn de volgende elementen besproken en overeengekomen:
•   Tariefstructuur
•   Wijze ban benutten SAH subsidie
•   Opstalvoorwaarden
•   Woninglijst
•   Principes voor PvA 70% ophalen commitment.
•   De werkgroep communicatie is, onder het project Zandweerd Stroomt, gestart met de strategie tot aansluiting van de huurwoningen. Minimaal 70% van de huurders dient zijn commitment uit te spreken voor aansluiting op het SWZ. Dit vraagt om een integrale aanpak vanuit het projectteam SWZ in nauw overleg met de communicatie-adviseurs van de samenwerkende verhuurders. Hier wordt een Plan van aanpak voor opgesteld wat als bijlage van de aansluitovereenkomst Verhuurders zal worden opgenomen.

D. Onderhandelingsprocedure/Gecombineerde opdracht fase 1 en fase 2 (actualiteiten):

• Samenvatting vanaf voorwaardelijke aanbesteding juni 2021

•   Onderhandelingsgesprekken met Ennatuurlijk Q4 2021 met de volgende conclusies:

•   Concensus over technisch concept
•   Financieel een te groot gat om alleen fase 1 aan te bieden

•   Onderhandelingen met Ennatuurlijk en Gemeente (januari 2022) vanuit een gezamenlijk opgestelde businesscase met de volgende conclusies

•   Combinatie van fase 1 en fase 2 is noodzakelijk voor een sluitende businesscase
•   Engineeren van fase 1 en fase 2 is noodzakelijk voor (1) schepere prijsvorming en (2)reductie van indicatief bepaalde risicobedragen

•   Recentelijk heeft Ennatuurijk laten weten niet tot een aanbieding te kunnen komen op korte termijn. Het college gaat daarom in beeld brengen wat de keuze van Ennattuurlijk betekent voor het project en wat de mogelijkheden zijn om het SWZ alsnog te realiseren (vervolgstrategie). Vooralsnog resulteert dit in een drietal nader uit te werken scenario’s:

1.  Stoppen en de reeds gerealiseerde voorzieningen omzetten in een klein warmtenet
2. Tijdelijk stoppen met de onderhandelingen met Ennattuurlijk tot begin volgend jaar. Dit zodat er meer duidelijkheid is rondom energieprijsontwikkelingen en Ennatuurlijk   dan alsnog de mogelijkheid heeft om in te schrijven op de aanbesteding.
3. Het opnieuw aanbesteden van het warmtenet.

Via een separate raadsmededeling is de raad hierover geinformeerd (d.d. 11 november 2022)
Bij het uitwerkenvan deze scenario’s zal per scenario een risicoafweging worden opgesteld.

Behoeft aandacht

Ten aanzien van Financiën, Risico’s en Planning worden knelpunten onderkend. Mogelijke bijsturing hangt nauw samen met de uitkomsten van de vervolgstrategie voor het SWZ.

Behoeft aandacht

Nee

Ja

Zie hierboven

Ja

Vanaf 1 oktober worden de eerste woningen (fase 1a) van warmte voorzien. De begrote exploitatiekosten 2022 zien toe op de gehele exploitatie van fase 1. Vanuit het raaadsbesluit, 7 okober 2020, was daarbij rekening gehouden met een jaarlijks exploitatietekort van € 23.000.
De exploitatie rondom de warmtelevering aan de woningen in fase 1a betreft een tijdelijke situatie voor de periode vanaf 1 oktober 2022 tot en met 31-12023. Daarna zal de exploitatie verder gaan in de beoogde concessieovereenkomst voor SWZ fase 1 en 2.
Voor deze tijdelijk situatie resulteert dit  in een exploitatietekort van:
2022      € 10.000
2023      € 130.000
Bij dit tekort dient opgemerkt te worden dat fase 1a een klein deel van het aantal woningen beslaat in relatie tot de reeds gedane investeringen voor geheel fase 1. Dit betekend dat de kapitaallasten zwaar ‘drukken’ op het exploitatieresultaat.

In Q4/Q1 2023 zullen, voor de drie hiervoor beschreven scenario’s (zie stand van zaken), de effecten worden bepaald voor de toekomstige exploitatieresultaten van het SWZ.

Behoeft aandacht

Als onderdeel van de besluitvorming bij fase 1, is een risicodossier opgesteld. Dit risicodossier is gebaseerd op een projectgebonden weerstandsvermogen van 1,75 miljoen euro voor fase 1. Dekking hierbij wordt verkregen vanuit de Proeftuinsubsidie.

•  Aansluitrisico's: €150.000
• Investeringsrisico's: €900.000
• Operationele inkomsten risico's: €20.000
• Operationele kosten risico's: €687.500
• Eindtotaal: €1.757.500

Voor fase 1 en fase 2 is in samenwerking met Ennatuurlijk een integraal risicodossier opgebouwd. Dit maakt onderdeel uit van de inschrijving en structurering van de besluitvorming rondom de concessieverlening en is nog niet gereed. We zien door meerdere oorzaken een verhoogd risico binnen het project ontstaan:
•   De zeer slechte marktomstandigheden ten gevolge van materiaalprijsstijgingen (€ >25%)
•   De slechte marktomstandigheden t.g.v. weinig aanbieders, maar veel vraag. Er is dus beperkte concurrentie, waardoor gegadigde een comfortabele onderhandelingspositie heeft.
•   De stijgende gas- en warmteprijzen.
•   De veranderende wet- en regelgeving, waardor private warmtebedrijven in onzekerheid verkeren.

Een actualisatie op het huidige projectgebonden weerstandsvermogen fase 1 resulteert in het zich voordoen van een drietal investeringsrisico’s:
Prijsstijgingen warmtecentrale fase 1   € 100.000
Treffen tijdelijke warmtevoorziennig   € 150.000
Het niet (nog) niet inschrijven van Ennatturlijk (extra plankosten)      € 100.000
Totaal               € 350.000

De project specifieke risico’s leggen, na aftrek voorgedane risico’s, een beslag op het weerstandsvermogen van ruim  € 1,4 mln. Dit beslag zal, bij het zich voordoen van de risico’s, worden gedekt vanuit de gelden verkregen vanuit de Proeftuinsubsidie.
Inmiddels is er door de onderhandelingen ook zicht gekomen op de risico-inschatting van de inschrijvende partij. Deze gaat naast fase 1 ook over fase 2. Samenvattend zien we de volgende aanvullende risico’s en kansen:
Risico’s:
o   Het niet behalen van de planning
o   Het verhogen van de tariefstructuur naar afnemers (verhoging van de BAK)
o   Projectgebonden risico’s rondom aanleg, vergunningen etc
o   Fluctuaties rondom inkoop van gas en elektra
o   Fluctuaties rondom verkoop van warmte en warmtehoeveelheden
o   Er worden nu voorinvesteringen gedaan zonder volledig zicht op (1) definitief warmtenet en (2) gezonde exploitatie. Beheersmaatregel: De voorinvestering passen budgettair binnen het verstrekte krediet en kan worden gedekt vanuit een toekomstig raadsbesluit voor de realisatie van fase 1 en fase 2. Mocht dat raadsbesluit niet genomen worden bestaat het risico dat de kosten van de vooropdracht moeten worden afgeboekt.  
Kansen:
o   ISDE: Investeringssubsidie voor onder andere particulieren voor aansluiten op een warmtenet;
o   SAH: Subsidie Aardgasvrije Huurwoningen.
o   Nieuwe Warmte Nu (NWN): Een subsidie aanvraag voor financiële bijdrage doorontwikkeling fase 2.

In Q4/Q1 2023 zal, voor de drie hiervoor beschreven scenario’s (zie stand van zaken), een update plaatsvinden van de risicoanalyse (onzekerheden, beheersmtaargelen en financiele omvang).

Ja

De begroting ziet toe op de realisatie van slim warmtenet fase 1. De plankosten zijn fors als gevolg van een intensief onderhandelingstraject met Ennatturlijk. Dit dient wel genuanceerd te worden omdat hiermee naast fase 1 ook al werkzaamheden met het oog op fase 2 worden verricht.
De overschrijding bij de productie van de hoofdinfrastructuur worden verklaard door de engineeringsopdracht welke ook fase 2 omvat.
Afhankelijk van de uitkomsten van de onderhandelingen met Ennatuurlijk en mogelijke vervolg scenario’s, wordt een raadsvoorstel (kredietvoorstel) uitgewerkt, waarin bijsturing op de projectbegroting fase 1 zal plaatsvinden. Deze bijsturing zal toezien op de plankosten,  installatiewerkzaamheden, uitkoppeling, het leidingnetwerk en de fasering tot aansluiting op het warmtenet.

Behoeft aandacht

De planning voor het tijdig leveren van warmte per 1 okotber 2022, aan de woningen binnen fase 1a, is behaald door het inzetten van tijdelijke warmtevoorzieningen. Dit betreft:
(1) de woningen in de Tuinen van Zandweerd
(2) de woningen aan de Rubensstraat (nieuwbouw)

De planning voor de concessieverlening is uitgelopen . Dit is gemotiveerd in de raadsmededeling.
Als gevolg van de vertraging in de aanbesteding zullen ook de aansluitplanningen van de woningcorporaties moeten worden aangepast. Dit zal met de samenwerkingspartners afgestemd worden.

In Q4/Q1 2023 zal, voor de drie hiervoor beschreven scenario’s (zie stand van zaken), een actualisatie plaatsvinden op de planning van verdere ontwikkeling SWZ .

Op koers

Samen met de buurt is een buurtplan opgesteld ‘Zandweerd gaat voor minder’. Dit is een aanpalend project aan het SWZ fase 1, maar heeft veel raakvlakken. Het SWZ fase 1 maakt onderdeel uit van het buurtplan en wordt ook verwerkt in het zogenaamde Wijk Uitvoeringsplan dat voor de wijk Zandweerd is opgesteld en vastgesteld. Actuele informatie is te vinden op www.zandweerdstroomt.nl. In overleg met het duurzaamheidsteam, het regieteam en Ennatuurlijk is een Plan van aanpak wijkbenadering opgesteld. Deze zal bij mogeijke aanbesteding onderdeel uitnaken van de besluitvormende stukken rondom de concessieverlening.

Door middel van een persbericht zijn betrokken geinformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de aanbesteding.

N.v.t.